Czy pies pochodzi od wilka?
Na temat przodków psa i ich pierwszego udomowienia powstało wiele teorii. Niektóre z nich mówią, że dzikie zwierzę zaczęło żyć w pobliżu siedzib ludzkich w Afryce, inne, że miało to miejsce na terenie Azji. Istnieje również hipoteza, jakoby pies pochodził nie od wilka, lecz innych zwierząt z rodziny psowatych. Na czoło wysunęła się jednak konkretna teoria.Jak ustalili naukowcy, przodek psa, czyli wilk, po raz pierwszy udomowiony został ok. 16 tysięcy lat temu w Chinach. To właśnie to zdarzenie można uznać za początek hodowli psów, ponieważ potwierdzono już, że rzeczywiście to wilk jest przodkiem dzisiejszych czworonożnych przyjaciół człowieka. Jak to się stało, że dzikie zwierzę zaczęło żyć z człowiekiem? Na ten temat przedstawione zostały dwie teorie. Pierwsza z nich mówi o ludziach, którzy wpadli na pomysł zabierania wilczych szczeniąt, które zaczęły przyzwyczajać się do życia w nowym stadzie. Ta teoria, zakładająca, że to człowiek wybrał życie z czworonogiem, ma jednak pewną rysę. Współcześni naukowcy ustalili bowiem, że separując szczenięta wilka od jego pobratymców i krzyżując ze sobą najspokojniejsze osobniki, a przy tym pozostawiając je u boku człowieka, nawet po kilku pokoleniach zwierzęta te nie będą jeszcze w pełni udomowione. Pierwsze pokolenie z kolei może być bardzo niebezpieczne, ponieważ zwierzęta te mogą w każdej chwili zaatakować, np. w momencie poczucia zagrożenia. Druga teoria zakłada z kolei, że to sam wilk wybrał udomowienie. Dlaczego miałyby się na to zdecydować? Przyczyn można upatrywać w łatwiejszym dostępie do jedzenia. Gdy ludzie zaczęli prowadzić osiadły tryb życia, pozostawiali po sobie mnóstwo śmieci, przede wszystkim żywności. To wszystko przyciągnęło rozmaite gatunki zwierząt, w tym wilki, do ich osad. Jednak tylko wilki były na tyle mało płochliwe, by powoli zaczęło dochodzić do coraz bliższego kontaktu pomiędzy nimi, a człowiekiem.
Początkowo zarówno ludzie jak i wilki, zaczęli dostrzegać zalety życia w symbiozie. Podczas gdy ludzie dostarczali wilkom pożywienie, zwierzęta te zapewniały im większe bezpieczeństwo. Współpraca ta powoli się zacieśniała, a podchodzące coraz bliżej osad wilki zaczęły być prawdopodobnie coraz bardziej separowane od ich dziko żyjących pobratymców. Taki scenariusz mógłby wyjaśnić proces domestyfikacji (oswojenia). Pozostaje jednak pytanie: jak to się stało, że potomkowie wilka tak bardzo odbiegają od wyglądu, a często nawet charakteru swojego przodka? Jak powstały rasy psów?
Jak powstały rasy zwierząt?
Pytanie o pochodzenie dzisiejszych pupili doczekało się już prawdopodobnej odpowiedzi. Jednak choć wiele ras zachowało sporo wilczych cech, niektóre bardzo różnią się od swoich dzikich krewniaków. Jak zatem powstały rasy psów tak różne od wilków, np. buldog francuski czy maltańczyk? Wszystko wyjaśnić może sposób krzyżowania zwierząt. Gdy wilk na stałe wszedł w rolę towarzysza człowieka, ten zaczął w kontrolowany sposób kojarzyć ze sobą osobniki. Ludzie zaobserwowali bowiem, że można przekazać potomstwu cechy szczególne, którymi wyróżniają się rodzice. Wilki dobierane były zatem nie tylko na podstawie wyglądu, lecz także cech osobowości, co miało charakter użytkowy. Przecież nie tak dawno jeszcze psy nie mieszkały w dużych miastach i nie były wyprowadzane na spacery po pobliskim skwerku, by potem wylegiwać się na przytulnym posłaniu lub nawet na kanapie opiekuna. Zamiast tego pomagały w wypasie owiec lub pilnowały obejścia i to właśnie w celach użytecznych dla człowieka były ze sobą krzyżowane. To samo dotyczy ich wyglądu, np. bardziej muskularnego lub wręcz przeciwnie, delikatniejszego, zapewniającego większą szybkość. W przeciągu tysięcy lat psy coraz bardziej odbiegały od swojego pierwowzoru, niekiedy wciąż ze względów użytkowych, jak przystosowane do polowań jamniki, niekiedy wyłącznie z estetycznych, jak np. pekińczyki.Co właściwie daje nam wiedza o tym, jak powstały rasy psów oraz o ich przodkach? W kontekście podejścia i lepszego zrozumienia współczesnych czworonogów, niestety niewiele. Przykładem może tu być słynna teoria dominacji, rozpropagowana przez Johna Fishera. Zakładała ona wychowanie psa poprzez stosowanie zasad panujących w wilczym stadzie, co miało podkreślić rolę człowieka jako przywódcy. Dość szybko jednak teoria ta została obalona, m.in. ze względu na brak odpowiednich efektów szkolenia. Stało się tak dlatego, że po latach życia z człowiekiem oraz starannej selekcji krzyżowanych osobników psy tak bardzo oddaliły się od swoich przodków, że wykazują coraz mniej charakterystycznych dla nich zachowań.
Choć dzisiejsze psy najprawdopodobniej rzeczywiście pochodzą od wilka, sposób, w jaki powstały rasy psów oraz czas, jaki upłynął od udomowienia przodka tych czworonogów, spowodował duże oddalenie domowego pupila od dzikiego zwierzęcia. Dlatego nie warto odwoływać się do pochodzenia psa w celu wypracowania lepszych metod szkolenia czy sposobów żywienia. Należy zawsze pamiętać, że mimo wszystko są to dwa odrębne gatunki.
Jeśli chcesz poznać bliżej różne rasy psów, koniecznie zajrzyj na stronę: https://wamiz.pl/pies/rasy
