Skąd się wzięła niepodległość?

Według Tomasza Nałęcza Przyczyną upadku i odrodzenia Polski była koniunktura międzynarodowa. Kiedy nadarzyła się okazja, do tego, by podzielić między siebie terytorium Rzeczypospolitej, sąsiedzi skwapliwie ją wykorzystali. Kiedy ponad 100 lat później imperia zaborców upadły, Polacy wykorzystali to, by stworzyć własne państwo, podobie jak inne narody Europy Środkowej. Okazuje się, że decydującą rolę odegrała Rewolucja Październikowa. Upadek carskiej Rosji, a następnie tocząca się tam wojna domowa spowodowała, że bolszewicy nie troszczyli się zbytnio o zachodnie rubieże imperium. Jednak po uporaniu się z problemami wewnętrznymi, przypomnieli sobie o Polsce i w konsekwencji młode państwo zmuszone było bronić swej świeżo odzyskanej suwerenności.
Tomasz Nałęcz podkreślił też, że Polakom w ich historii taka szansa była dana dwukrotnie. Drugim przełomowym momentem był 1989 rok, również wtedy udało się wykorzystać okazję na odzyskanie suwerenności. Jak twierdzi profesor, świadczy to o mądrości naszego narodu. Uzasadniając to, Tomasz Nałęcz podparł się przykładem Ukrainy - Kraj jest od nas dużo większy, naród zdecydowanie liczniejszy, a kiedy w 1918 roku otworzyła się przed nim taka sama szansa, jak przed Polakami, wolał pogrążyć się w wojnie domowej, niż walczyć o niepodległość. Naród ukraiński podzielony jest do dzisiaj, część kraju jest prorosyjska, część ma ambicje europejskie, jakie są tego skutki, wszyscy widzimy. Sklejona na powrót z trzech części Polska uniknęła takiego losu, choćby dlatego, że politycy naszego kraju zdecydowali się oddać kraj w ręce Piłsudskiego. Być może dzięki temu nie doszło do wojny o władzę i udało się zjednoczyć państwo - podsumowywał Tomasz Nałęcz.