Białko – ważny składnik codziennej diety

Bardzo często węglowodany i tłuszcze określane są głównie jako nośniki energii, natomiast białko nazywa się składnikiem budulcowym dla organizmu. Jest jednak to bardzo pobieżny i niedokładny opis, ponieważ wszystkie one pełnią dużo więcej różnych funkcji. Dostarczają do organizmu ważnych pierwiastków, witamin i substancji bioaktywnych. Jaką rolę pełni białko? Jak jest zbudowane i czy należy je suplementować?

Co to jest białko?

Każde białko to wielkocząsteczkowy związek chemiczny zbudowany z mniejszych elementów nazywanych aminokwasami. Są one niezbędne do budowy komórek organizmu, syntezy hormonów, czynników chroniących ciało przed infekcjami i wielu innych związków odpowiadających za jego prawidłowe funkcjonowanie na co dzień.

Z czego składa się białko?

Białka (proteiny) tworzone są w komórkach z aminokwasów. Część z nich jest tworzona na miejscu (aminokwasy endogenne), ale niektóre muszą być dostarczone do organizmu wraz z pokarmem (aminokwasy egzogenne). Budowa chemiczna białka jest dość skomplikowana. Warto jednak wiedzieć, że oprócz posiadania konstrukcji łańcucha powiązanych ze sobą pierwiastków tworzą one przestrzenne struktury, dzięki którym stają się aktywne biologicznie.

Źródła białka w diecie

Białka tworzone są we wnętrzu komórek ciała, jednak aby tak się stało, należy dostarczać gotowe proteiny wraz z pokarmem. W procesie trawienia są one rozszczepiane na aminokwasy, z których następnie tworzone są nowe białka. Właśnie dlatego należy codziennie pamiętać o nich w swojej diecie. Warto zwrócić uwagę na to, by spożywać przede wszystkim białko pełnowartościowe, czyli takie, które zapewnia podaż wszystkich aminokwasów egzogennych. Pełnowartościowego białka dostarczają praktycznie wszystkie produkty zwierzęce, natomiast z produktów roślinnych najbogatszymi źródłami różnorodnych aminokwasów są rośliny strączkowe, zboża, kasze, orzechy, pestki i niektóre warzywa zielone.

Suplementacja białka

Wydawałoby się, że odpowiednia podaż białka w diecie nie jest niczym trudnym. Jednak w niektórych przypadkach warto rozważyć dodatkową suplementację. Może być ona konieczna u osób chorych, podczas rekonwalescencji czy osób starszych z osłabionym apetytem. Suplementacja białka jest też bardzo powszechna wśród sportowców, którzy mogą dzięki temu przyspieszyć rozbudowę masy mięśniowej oraz regenerację po treningach. Ich skuteczne działanie sprawia, że odżywki białkowe w proszku z roku na rok stają się coraz bardziej powszechne również wśród osób trenujących amatorsko. Są one bardzo łatwe do przygotowania i stanowią wartościowy dodatek do codziennej diety.