Ustawa o VAT wymienia cztery stawki podatku VAT: 22%, 7%, 5% oraz stawkę 0%. Stawka 22% przejściowo została podwyższona do 23% (na podstawie art. 146a pkt 1 ustawy o VAT), zaś stawka 7% - do 8% (na podstawie art. 146a pkt 2 ustawy o VAT).
A zatem faktycznie obowiązujące stawki to obecnie 23% (stawka podstawowa), stawka 8%, stawka 5% oraz stawka 0%.
Podobnie jest w przypadku stawki zryczałtowanego zwrotu podatku oraz stawki ryczałtu dla podatników świadczących usługi taksówek osobowych. Chociaż z przepisów art. 115 ust. 2 oraz art. 114 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że stawki te wynoszą – odpowiednio – 6,5% i 3%, faktycznie obowiązują stawki podwyższone do 7% i 4% (zob. art. 146a pkt 3 i 4 ustawy o VAT).
Pierwotnie podwyższone stawki miały obowiązywać tylko w latach 2011-2013. Jednak pod koniec 2013 r. ustawodawca postanowił przedłużyć ich stosowanie do końca 2016 r., zaś pod koniec 2016 r. – do końca 2018 r. Zbliżający się koniec 2018 r. nie oznacza jednak, że niebawem powrócą stawki 22% i 7%.
Nowelizacja ustawy o VAT zakłada, że podwyższone stawki podatku VAT będą stosowane nadal.
Mechanizm podwyższenia będzie jednak inny niż dotychczas stosowany. Stosowanie podwyższonych stawek VAT będzie zależało od dwóch wskaźników, tj.:
- relacji państwowego długu publicznego netto do produktu krajowego brutto (o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z 29 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych), oraz
- sumy corocznych różnic pomiędzy wartością relacji wyniku nominalnego do produktu krajowego brutto oraz poziomem średniookresowego celu budżetowego (o której mowa w art. 112aa ust. 5 ustawy o finansach publicznych).
Obniżenie stawek
Stawki VAT w wysokości 23% i 8% (jak również stawka zryczałtowanego zwrotu podatku w wysokości 7% i stawka ryczałtu dla podatników świadczących usługi taksówek osobowych w wysokości 4%) będą obowiązywać od 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, w którym wskaźniki te osiągną określone w projektowanym art. 146aa ust. 1 ustawy o VAT poziomy. Będą więc obowiązywać do końca roku następującego po roku, w którym:- wartość relacji państwowego długu publicznego netto do produktu krajowego brutto będzie nie większa niż 43% (w 2017 r. relacja ta wynosiła 50,6%), oraz
- suma corocznych różnic pomiędzy wartością relacji wyniku nominalnego do produktu krajowego brutto oraz poziomem średniookresowego celu budżetowego będzie nie mniejsza niż 6% (w 2017 r. suma ta wynosiła – 6,28%).
Sprawdź też:
Dodatkowo art. 146aa ust. 2 ustawy o VAT zobowiązuje ministra właściwego do spraw finansów publicznych do ogłoszenia w drodze obwieszczenia informacji o końcu okresu obowiązywania podwyższonych stawek podatku, tj. w istocie o powrocie wysokości stawek podatku do poziomu obowiązującego przed 2011 rokiem. Obwieszczenie takie ma zostać opublikowane najpóźniej do 31 października roku poprzedzającego rok, w którym zaczną obowiązywać standardowe stawki VAT. Umożliwi to podatnikom wcześniejsze podjęcie odpowiednich działań związanych z przygotowaniem się do zmiany wysokości stawek podatku VAT (np. dostosowanie systemów ewidencyjnych i księgowych).Takie brzmienie przepisów oznacza, że stawki VAT będą obniżone najwcześniej z początkiem 2020 r. Będzie tak, jeżeli wskaźniki, o których mowa w projektowanym art. 146aa ust. 1 ustawy o VAT, osiągną wartości skutkujące obniżeniem stawek VAT w 2018 r.
Tomasz Krywan
doradca podatkowy
ekspert portalu PortalFK.pl