Dziedziczenie środków z subkonta w ZUS i OFE nie odbywa się automatycznie. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie informuje bliskich zmarłego o istnieniu takich pieniędzy ani o możliwości ich uzyskania. Konieczne jest samodzielne złożenie odpowiedniego wniosku, co oznacza, że to od wiedzy i czujności spadkobierców zależy, czy środki te trafią do nich.
Z danych ZUS wynika, że w 2024 roku wypłacono spadkobiercom blisko 800 milionów złotych, a przeciętna wartość zgromadzonych środków na subkoncie wynosiła około 29 tysięcy złotych. Zdarzają się jednak przypadki, gdy suma ta sięga nawet 39 tysięcy złotych. W wielu rodzinach byłaby to ogromna pomoc finansowa – i co ważne, dostępna całkowicie legalnie.
Kto ma prawo do pieniędzy po zmarłym z OFE i ZUS?
Wszystko zależy od statusu emerytalnego osoby, która odeszła. Jeśli zmarły nie osiągnął wieku emerytalnego i był członkiem OFE, wówczas najpierw należy złożyć wniosek do odpowiedniego funduszu emerytalnego. Po dokonaniu podziału środków, OFE przekazuje dane do ZUS, który wypłaca przypadające środki wskazanym osobom.
Z kolei jeśli zmarły osiągnął wiek emerytalny lub nie był członkiem OFE, wniosek składa się bezpośrednio do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Najczęściej wykorzystywanymi formularzami są ZUS-USS lub EWG-P. Można je znaleźć i pobrać ze strony internetowej ZUS. Wniosek można złożyć na trzy sposoby: osobiście w placówce, pocztą lub przez Platformę Usług Elektronicznych ZUS (PUE ZUS).
Co niezwykle istotne – nie obowiązuje żaden termin końcowy na złożenie takiego wniosku. Można to zrobić nawet po kilku latach od śmierci bliskiej osoby.
Jak ZUS dzieli odziedziczone środki? Sprawiedliwie, ale z zasadami
Jeśli zmarły pozostawał w związku małżeńskim i obowiązywała wspólność majątkowa, wówczas połowa środków zgromadzonych w trakcie trwania małżeństwa trafia na subkonto małżonka – ale nie w gotówce. Kwota ta jest przenoszona w formie transferu wewnętrznego na konto emerytalne współmałżonka.
Druga część pieniędzy trafia do tzw. osób uposażonych – czyli wskazanych imiennie przez zmarłego jeszcze za życia. Jeżeli takich osób nie wyznaczono, środki przechodzą do masy spadkowej i są dzielone zgodnie z prawem spadkowym – co oznacza konieczność przedstawienia odpowiednich dokumentów stwierdzających nabycie spadku.
W sytuacji, gdy małżonkowie byli po rozwodzie lub nastąpiło rozdzielenie majątkowe przed śmiercią jednego z nich, środki mogą również zostać przekazane byłemu partnerowi. Musi to jednak wynikać z prawomocnego orzeczenia sądu – również wtedy pieniądze są przekazywane na subkonto, a nie wypłacane gotówką.
Jakie dokumenty są potrzebne? To prostsze niż się wydaje
Aby odzyskać należne środki z OFE lub ZUS, niezbędne jest skompletowanie kilku dokumentów. Należy przedstawić:
- skrócony odpis aktu zgonu osoby zmarłej
- dokumenty potwierdzające pokrewieństwo – może to być akt małżeństwa, akt urodzenia dziecka lub inny dokument wskazujący na relację
- prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza
- kopię dowodu osobistego osoby składającej wniosek
W zależności od sytuacji rodzinnej, warto przygotować się także na konieczność przedstawienia dodatkowych dokumentów, które mogą pomóc przyspieszyć proces rozpatrywania wniosku.
Dlaczego tak wielu Polaków o tym nie wie?
Przyczyną jest przede wszystkim brak świadomości. Procedura dziedziczenia środków z OFE i ZUS nie jest szeroko znana, a ZUS nie prowadzi aktywnej kampanii informacyjnej w tej sprawie. W efekcie tysiące Polaków nawet nie wie, że na kontach ich zmarłych bliskich mogą wciąż leżeć środki finansowe, do których mają pełne prawo.
„To nie są pieniądze, które przepadają. Czekają na wypłatę – ale trzeba się po nie zgłosić” – mówią prawnicy specjalizujący się w sprawach spadkowych. Brak wiedzy i opóźnienia w działaniach mogą skutkować tym, że środki te przez długie lata będą niewykorzystane, mimo że formalnie należą się spadkobiercom.
Setki milionów złotych mogą być twoje – tylko złóż wniosek
Warto mieć świadomość, że miliony złotych czekają na wypłatę na kontach ZUS i OFE. Jeśli bliska osoba zmarła, a była aktywna zawodowo lub miała zgromadzone środki na subkoncie, istnieje bardzo duża szansa, że zostawiła po sobie również nieświadomy spadek – w formie pieniędzy zgromadzonych w systemie emerytalnym.
Procedura nie jest trudna. Wystarczy:
- Ustalić, czy zmarły należał do OFE i czy osiągnął wiek emerytalny
- Pobrać odpowiedni wniosek (ZUS-USS lub EWG-P)
- Dołączyć wymagane dokumenty
- Złożyć wniosek – osobiście, pocztą lub przez PUE ZUS
Jak podkreślają eksperci, nie warto czekać. „Jeśli masz w rodzinie kogoś, kto zmarł w ostatnich latach i był objęty ubezpieczeniem w ZUS lub OFE, sprawdź, czy nie zostawił środków, o które nikt się dotąd nie upomniał” – zachęcają.
Komentarze (0)