Dzieje Leszczynka sięgają średniowiecza
Leszczynek to mała wieś, położona niedaleko Kutna. Sercem tego miejsca jest znajdujący się tam dwór.
Jak podaje strona Chopin en Vacantes, pierwszy zapis źródłowy dotyczący Leszczynka datowany jest na rok 1394. Przynależąca do parafii Łąkoszyn wieś początkowo miała charakter jednoszeregowej ulicówki, z czasem łańcuchówki. Jego rozwojowi sprzyjała lokalizacja. Położony niemalże na skrzyżowaniu traktu z Łęczycy, z traktem z Poznania do Łowicza (z odgałęzieniem do Płocka i Kowala).
W czasach średniowiecza miejscowość była własnością rodu Łąkoskich herbu Rola, którzy byli właścicielami miasta Łąkoszyn, a następnie zostało przejęte przez Kucieńskich herbu Ogończyk, którzy posiadali miasto Kutno. Folwark w Leszczynku najprawdopodobniej został założony pod koniec XV wieku, jednak pierwsza wzmianka o dworze pochodzi z początków XVIII wieku, kiedy zamieszkiwał go Franciszek Mniewski, kasztelan brzeziński, który być może był dzierżawcą kompleksu dworskiego.
Po zniszczeniu dworu w Łąkoszynie w czasie wojny siedmioletniej w latach 1756-1763, Franciszek Kucieński, właściciel dóbr łąkoszyńskich, przeniósł się do Leszczynka.
Prawdopodobnie dwór kiedyś był drewniany na podmurówce kamiennej kryty gontem.
W 1782 roku właścicielem majątku Leszczynek został cześnik Inowłodzki Tomasza Górski, herbu Bożawola. Jego rodzina wywodziła się ze wsi Boża Wola pod Błoniem, która w źródłach pojawia się już w XV wieku. Folwark w Leszczynku należał do rodziny do końca XIX wieku.
Według TPZK Majątek Tomasza składał się ze Strzegocina, Obidówka, Wierzyków, Nowej Wsi i dezerty Reczyki, a także z zakupionych wsi i folwarków – Łąkoszyna, Leszna, Zawad i Piwek. Majątek ten rozdzielił pomiędzy dwóch swoich synów – Antoniego i Franciszka. Pierwszy z nich dostał Strzegocin, Obidówek, Wierzyki i Zawady z Reczykami, a drugi Nową Wieś, Łąkoszyn z Leszczynkiem i kolonią Piwki.
Nowy właściciel spędził wiele lat w wojsku
Kolejny właściciel majątku, Franciszek Eustachy Serafin Górski lata młodości poświęcił wojsku. Służbę wojskową rozpoczął w Legionach Polskich Dąbrowskiego, gdzie walczył we Włoszech i otrzymał Krzyż Legii Honorowej. Następnie dowodził szwadronem w 10. pułku huzarów, który formował się w Wielkopolsce. Wziął udział w potyczce pod Jankowicami, jednak pułk musiał się wycofać.
Po kampanii został przeniesiony do 4. pułku strzelców konnych. Uczestniczył też w wyprawie Napoleona Bonapartego na Rosję. Otrzymał Krzyż Złoty Polski. W 1813 roku, będąc pułkownikiem, opuścił armię i powrócił do swojego majątku, gdzie angażował się w działalność społeczną.
W 1922 roku Franciszek dla swojej córki Laury na stanowisko nauczyciela domowego zatrudnił Józefa Bohdana Zaleskiego – początkującego wtedy poetę nazywanego „Ukraińskim słowikiem”. Zaleski w Leszczynku przebywał do połowy 1924 roku. Do jego pobytu w domu Franciszka Górskiego nawiązują utwory „Fantazja do P.R.” oraz „Śpiew Poety”.
W czasach Królestwa Polskiego dwór w Leszczynku stał się jednym z lokalnych ośrodków życia towarzyskiego. Franciszek Górski udzielał się w życiu publicznym w kraju, oprócz tego przyjmował w Leszczynku wielu gości, m.in. oficerów stacjonującego w Kutnie pułku.
Franciszek Górski zmarł w 1846 roku. Po jego śmierci majątek przejął Franciszek Lucjan Górski – najstarszy syn z drugiego małżeństwa.
Zmiany w dworze
W tym czasie został zbudowany nowy dwór w stylu późnego klasycyzmu, zastępujący stary budynek. Był to parterowy budynek z poddaszem, wykonany z cegły na wydłużonym prostokątnym planie, częściowo podpiwniczony, otynkowany i zdobiony boniowaniem. Na środku fasady znajdował się piętrowy ryzalit z trójkątnym szczytem, podpartym toskańskimi pilastrami. Wejście do budynku prowadziło przez przedsionek na parterze.
Dach dworu miał czterospadową część oraz dwuspadowy nad ryzalitem. Boczne skrzydło miało podpiwniczenie i poddasze, pokryte dachem naczółkowym. Przed budynkiem znajdował się okrągły gazon pełniący rolę dziedzińca honorowego, a do dworu prowadziła aleja dojazdowa. Na północ od dworu znajdował się murowany budynek mieszkalny, budynki gospodarcze i folwarczne. Obok dworu znajdował się park z traktem spacerowym i trzema stawami połączonymi naturalnym strumieniem wodnym.
Zaczęli sprzedawać majątek
W Leszczynku, w wyniku uwłaszczenia chłopów przez władze carskie w okresie powstania styczniowego, obszar majątku ziemskiego Górskich uległ uszczupleniu. Dwór i folwark wystawiane były kilka razy na licytacje. W skład majątku wchodziły wówczas: dwór murowany, spichrz, stodoła, zabudowania gospodarskie oraz ogród.
Po śmierci Franciszka Lucjana Górskiego, majątek w Leszczynku zmieniał właścicieli. Ostatnim przed wojną posiadaczem był Stefan Perkowski, który zmarł w 1938 r.
Po II wojnie światowej zespół dworsko-parkowy przeszedł na własność Skarbu Państwa.
W latach 1946-2001 mieściła się w nim szkoła podstawowa, a od 2008 roku był siedzibą Ośrodka Kultury Gminy Kutno – samorządowej instytucji kultury. W latach 2018 - 2020 budynki wraz z przyległym parkiem poddane były rewitalizacji w związku z realizacją projektu pn. „Rozwój gospodarki turystycznej w gminie Kutno poprzez wykorzystanie walorów przyrodniczych i dziedzictwa kulturowego” współfinansowanego przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.