Zdumiewająca historia kutnowskiego kościoła. Tego o Wawrzyńcu mogłeś nie wiedzieć [ZDJĘCIA]

Jak stary jest Kościół św. Wawrzyńca?

Mówi się, że parafia świętego Wawrzyńca i miasto powstały około 1250 roku. Pierwsze dokumenty dowodzą jednak, że parafia powstała najprawdopodobniej na przełomie XII i XIII wieku. W dokumencie książąt mazowieckich z 1301 roku na liście świadków figuruje Michał rektor, czyli pleban kościoła w Kutnie, pierwszy znany z imienia Proboszcz. Jest to rok oficjalnie przyjęty przez władze kościelne, choć wiadomo, że musiał istnieć dużo wcześniej.

Jak podaje diecezja łowicka był to kościółek w stylu zbliżonym do gotyku, który spłonął w 1476 r. Wraz z lokacja nowego miasta Mikołaj Kuciński postawił nową murowaną świątynie. Kościół wzniesiono z cegły i kamienia w roku 1483 w stylu gotyckim.

czytaj także: Ogrom mandatów, w akcji ponad stu policjantów. Długi weekend dał się we znaki

Świątynia była jednonawowa, oskarpowana, z wyodrębnionym , mniejszym prezbiterium, zamkniętym trójbocznie. Od wschodu wznosiła się czworoboczna wieża, a od strony południowej przylegała do świątynia zakrystia oraz skarbiec. Przy nawie głównej usytuowana została kapliczka św. Anny z bocznym wejściem.

Cmentarz w sercu Kutna

Obok kościoła znajdował się dawny cmentarz parafialny, na którym chowano zmarłych do XVIII wieku. Obecnie teren ten został przekształcony w centralną część miasta i główną ulicę. Jedynym śladem po cmentarzu jest tablica pamiątkowa umieszczona na murze kościoła.

 W 1883 r., ze względu na wysoki stopień zniszczenia, gmach kościoła postanowiono rozebrać. Budowę nowego, obecnego kościoła, zaprojektowanego przez znanego inż. arch. Konstantego Wojciechowskiego, zakończono w 1886 r. 

czytaj także: Wypadek pod Kutnem. Kilka osób rannych, w akcji liczne służby

Kościół w obecnym kształcie został zbudowany na miejscu starszej świątyni i konsekrowany przez biskupa sufragana Kazimierza Ruszkiewicza. W 1918 roku częściowo zniszczony, został przebudowany w 1921 roku. Przed II wojną światową posługę w kościele rozpoczęli ks. Michał Woźniak i ks. Michał Oziębłowski, którzy zostali później zamęczeni w obozie koncentracyjnym w Dachau i beatyfikowani przez św. Jana Pawła II w 1999 roku.

Kościół jako... magazyn na zboże

W czasie II wojny światowej kościół został zdewastowany, okupant urządził w nim magazyn zboża, a przedmioty liturgiczne rozkradziono. Byli w nim także przetrzymywani kutnowscy Żydzi. Oto jak pisał o kościele ksiądz Bronisław Pągowski, któremu w 1945 roku powierzono placówkę:

Do parafii św. Wawrzyńca w Kutnie przybyłem 29 stycznia 1945 roku [miasto wyzwolono 19 stycznia]. Kościół zamieniony został przez Niemców na magazyn zbożowy, był brudny, pełen dziur w dachu i zacieków na stropie z powybijanymi oknami, porozbijanymi ławkami, konfesjonałami i częściowo ołtarzami, bez szat i naczyń liturgicznych, bez bielizny kościelnej. (...) Pierwszą troską moją było doprowadzenie do stanu używalności świątyni parafialnej. Przy pomocy tutejszych parafian, zboże z kościoła zostało wywiezione, konstrukcja drewniano-żelazna rozebrana. Kościół myliśmy kilkakrotnie, gdyż w nim przez kilka dni byli zamknięci Żydzi. Uporządkowałem teren wokół kościoła. (...) Rozebrałem starą plebanię - ruderę.

czytaj także: Koncerty gwiazd z okazji Dnia Dziecka! Niedaleko Kutna szykuje się duża impreza

Dziś przechodzimy koło niego codziennie, a jego gotycki wygląd dalej zapiera dech w piersiach. W kościele bazylikowym w Kutnie, zbudowanym w stylu neogotyckim z czerwonej cegły, możemy podziwiać dwie wieże, z zegarem na jednej z nich. Na zewnętrznej ścianie prezbiterium znajduje się renesansowe epitafium plebana Stanisława Suchodolskiego zmarłego w 1536 r., przeniesione ze starej budowli. Wnętrze kościoła zachowało neogotyckie wyposażenie, z wielkim ołtarzem głównym z figurą Ukrzyżowanego Pana Jezusa w absydzie prezbiterium. Ołtarze boczne są poświęcone Matce Bożej Różańcowej i Przemienieniu Pańskiemu, a mniejsze ołtarzyki św. Antoniemu, św. Maksymilianowi, św. Judzie Tadeuszowi oraz Matce Bożej Nieustającej Pomocy. W 2015 roku biskup łowicki Andrzej F. Dziuba ustanowił w kościele parafialnym Bramę Miłosierdzia na czas Świętego Roku Miłosierdzia.