Ważne jest jednak, że przedawnienie nie powoduje zniknięcia długu, lecz jedynie ogranicza możliwość jego egzekwowania w drodze postępowania sądowego. W poniższym artykule szczegółowo wyjaśniamy, jakie są zasady przedawnienia długów w Polsce i jak można się przed nimi zabezpieczyć.
Okresy przedawnienia: Jakie zobowiązania mogą ulec umorzeniu?
Przedawnienie nie dotyczy wszystkich rodzajów długów. Każdy rodzaj zobowiązania posiada przypisany określony czas przedawnienia. Ważne jest, aby znać te terminy, ponieważ po ich upływie dług staje się praktycznie nieegzekwowalny. Poniżej przedstawiamy szczegółowy opis poszczególnych rodzajów długów i przypisanych im okresów przedawnienia:
- Długi cywilne – Zobowiązania wynikające z umów cywilnoprawnych, takich jak pożyczki czy umowy sprzedaży, przedawniają się po 6 latach. Termin ten liczy się od dnia, kiedy roszczenie mogło zostać dochodzone. Na przykład, jeśli umowa przewiduje terminy spłat, przedawnienie rozpoczyna się dopiero po ich upływie.
- Zobowiązania gospodarcze – Długi związane z działalnością gospodarczą przedawniają się po 3 latach. Dotyczy to takich zobowiązań jak płatności za towary, usługi, wynagrodzenia za pracę, a także zaległości wynikające z umów między przedsiębiorcami. Krótszy termin przedawnienia stosuje się, aby chronić interesy firm i zapewnić płynność finansową.
- Rachunki za media – Zobowiązania za korzystanie z usług takich jak prąd, woda, gaz czy internet przedawniają się po 3 latach. Po tym okresie, jeśli wierzyciel nie podjął żadnych działań, dług staje się nieegzekwowalny. Należy jednak pamiętać, że dostawcy mediów mają prawo do złożenia pozwu w przypadku braku płatności.
- Kaucje i zaliczki – Długi związane z kaucjami czy przedpłatami również przedawniają się po 3 latach. Jeśli po tym czasie wierzyciel nie podejmie żadnych działań w celu odzyskania zaległych kwot, roszczenie zostaje uznane za przedawnione.
- Abonament RTV – Długi związane z opłatami za abonament telewizyjny i radiowy przedawniają się po 5 latach. Jest to dług cykliczny, co oznacza, że rośnie w miarę upływu czasu, a przedawnienie dotyczy tylko należności sprzed 5 lat. Dług narasta miesięcznie, co sprawia, że nawet jeśli minie 5 lat od ostatniej zapłaty, obowiązek zapłaty za poprzedni okres nadal obowiązuje.
- Zobowiązania związane z pracą – Długi wynikające z umów o pracę, takie jak zaległe wynagrodzenia czy inne świadczenia pracownicze, przedawniają się po 3 latach. To oznacza, że pracownik ma możliwość dochodzenia swoich roszczeń przez trzy lata od momentu, w którym stały się one wymagalne.
- Kredyty i długi na karcie kredytowej – Zobowiązania kredytowe przedawniają się po 3 latach. Kredyty hipoteczne, gotówkowe czy limity na kartach kredytowych mogą stać się niemożliwe do wyegzekwowania po upływie tego terminu.
- Umowy ubezpieczeniowe – Przedawniają się po 3 latach, jeżeli w tym czasie nie zostaną podjęte działania mające na celu egzekwowanie roszczeń. Takie długi mogą dotyczyć m.in. składek na ubezpieczenie zdrowotne czy majątkowe.
Czy przedawnienie oznacza, że dług zniknie?
Warto podkreślić, że przedawnienie nie sprawia, że dług zniknie. Dług nadal istnieje, jednak wierzyciel nie może skutecznie dochodzić roszczenia w sądzie po upływie okresu przedawnienia. Istnieje więc pewna bariera, która uniemożliwia dalsze egzekwowanie długu. Przedawnienie uznaje się dopiero wtedy, gdy dłużnik zgłosi ten fakt, np. podczas postępowania sądowego. Nie jest to jednak proces automatyczny – dłużnik musi zgłosić ten fakt przed sądem.
Bieg przedawnienia może zostać przerwany w sytuacji, gdy wierzyciel podejmie odpowiednie działania. Na przykład, wysłanie wezwania do zapłaty skutkuje zatrzymaniem biegu przedawnienia. Oznacza to, że roszczenie staje się znów możliwe do dochodzenia, a termin przedawnienia zaczyna biec od nowa. Ważne jest, aby dłużnicy zdawali sobie sprawę, że sami mogą sprawić, że przedawnienie zostanie przerwane, co będzie miało wpływ na dalszy przebieg egzekucji.
Komornik a przedawnienie – jak to działa?
Jeśli sprawa trafi do komornika, przedawnienie nie zostanie automatycznie uwzględnione. Komornik jest uprawniony do podejmowania działań egzekucyjnych na podstawie tytułu wykonawczego, który może być wykorzystany nawet po wielu latach, jeżeli wierzyciel podejmie odpowiednie kroki. Należy pamiętać, że przedawnienie może zostać przerwane, jeśli wierzyciel zdecyduje się na ponowne wszczęcie postępowania egzekucyjnego.
Dłużnik, który nie chce czekać na postępowanie egzekucyjne, ma możliwość negocjowania warunków spłaty z wierzycielem. Warto zwrócić uwagę na możliwość rozłożenia długu na raty, co może pomóc w uniknięciu bardziej drastycznych kroków. Dłużnik ma również prawo do złożenia wniosku o umorzenie długu, jeśli jego sytuacja finansowa nie pozwala na pełną spłatę.
Sytuacja dłużników w Polsce na koniec 2024 roku
Z danych Rejestru Dłużników wynika, że na koniec 2023 roku zadłużonych było ponad 2,67 mln Polaków, a w 2024 roku liczba ta spadła do 2,6 mln. Wśród dłużników znajdują się osoby z różnymi rodzajami długów, w tym kredytami, rachunkami za media oraz innymi zobowiązaniami finansowymi. Co ciekawe, najstarszy dłużnik w Polsce ma 74 lata, a rekordzista wciąż ma do oddania ponad 90 milionów złotych.
Aby dowiedzieć się, czy dług jest przedawniony, warto skorzystać z Biura Informacji Kredytowej. Raport kredytowy kosztuje około 50 zł, a w przypadku przedawnionych zobowiązań można złożyć wniosek o ich usunięcie.
Co dzieje się z długiem po śmierci dłużnika?
Po śmierci dłużnika obowiązek spłaty przechodzi na spadkobierców. Jeśli nie odrzucą oni spadku, będą zobowiązani do uregulowania długów zmarłego. Nawet przedawnienie nie powoduje, że dług znika, a wierzyciel może nadal podjąć działania, np. wpisać dłużnika do rejestru Biura Informacji Gospodarczej.
Komentarze (0)