Pechowy dzień
Piątek trzynastego to dzień, który od wieków budzi w ludziach lęk i niepewność. Przesąd ten występuje w różnych krajach na całym świecie, w tym w takich miejscach jak Polska, Niemcy, Szwecja, Irlandia czy Belgia.
Jednak nie wszędzie piątek trzynastego jest uznawany za dzień pechowy. W Grecji, Rumunii i Hiszpanii to wtorek trzynastego niesie ze sobą nieszczęścia, a we Włoszech pechowym dniem jest piątek siedemnastego.
W Grecji niepokój przed wtorkiem 13 wynika z historycznego wydarzenia, które miało miejsce we wtorek, 29 maja 1453 roku — zdobycia Konstantynopola przez wojska Imperium Osmańskiego. To tragiczne dla Greków zdarzenie zakończyło historię Byzantyjskiego Cesarstwa.
Początki tego przesądu sięgają nie tylko samej daty, ale także symbolicznego znaczenia liczb. Dla Greków rok 1453 nie jest jedynie numerem, a jego cyfry — 1, 4, 5 i 3 — po zsumowaniu dają liczbę 13.
Historia przesądów
Strach związany z piątkiem trzynastego nosi nazwę paraskewidekatriafobia. Termin ten wywodzi się z greckich słów: „paraskevi” (piątek), „dekatreis” (trzynasty) oraz „fobia” (strach).
Istnieje wiele teorii na temat pochodzenia tego przesądu, ale najważniejsza mówi o tragicznym wydarzeniu, które miało miejsce 13 października 1307 roku, kiedy to król Francji, Filip IV, aresztował wielu templariuszy, oskarżając ich o herezję i inne zbrodnie.
W rzeczywistości był ogromnie zadłużony wobec zakonu i chciał się ich pozbyć. Aresztowania przypieczętowały tragiczną historię zakonników, ostatni wielki mistrz zakonu, Jacques de Molay, tuż przed spłonięciem na stosie przeklął Filipa IV i papieża Klemensa V - rok później obaj nie żyli. To wydarzenie miało przyczynić się do powstania legendy otaczającej piątek trzynastego, który stał się symbolem nieszczęścia.
Religijne i kulturowe korzenie przesądu
Pechowość liczby trzynaście ma także głębsze korzenie w historii i religii. W chrześcijaństwie, Judasz Iskariota, który zdradził Jezusa, bywa uznawany za trzynastego uczestnika Ostatniej Wieczerzy (12 apostołów i Jezus). Ponadto, piątek uznawany był za dzień triumfu zła, gdyż to właśnie wtedy Jezus został ukrzyżowany. Trzynasta księga Apokalipsy św. Jana mówi o bestii.
Wiele wierzeń kulturowych podkreśla, że trzynastka zakłóca harmonię, a dodanie jedynki do liczby dwanaście, uznawanej za doskonałą i kompletną, wprowadza chaos. Dwanaście sąsiaduje z ideą ładu i harmonii, podczas gdy trzynaście wydaje się naruszać tę równowagę.
Mitologia nordycka mówi, że Loki, bóg oszustwa odpowiedzialny za śmierć uwielbianego Baldura, miał być właśnie trzynastym przy boskim stole.
Starożytni Egipcjanie wierzyli, że życie człowieka dzieli się na dwanaście etapów, trzynastym jest śmierć.
W tarocie trzynastą kartą Arkanów Wielkich jest Śmierć.
Przesąd w codziennym życiu
Ludzie często starają się unikać wszelkich odniesień do trzynastki, co prowadzi do różnorodnych praktyk unikania tej liczby w życiu codziennym. Niektórzy odmawiają wyboru trzynastego miejsca, nie chcą mieszkać pod numerem 13, a w niektórych hotelach można spotkać brak pokoi o numerze 13 lub trzynastego piętra.
Również niektóre linie lotnicze, jak Lufthansa czy Ryanair, rezygnują z numeru 13 w swoich samolotach.
Dobrze jest jednak pamiętać, że przesądy mają charakter subiektywny i choć mogą wpłynąć na nasze nastawienie, nie powinny determinować naszych działań. W końcu w każdym dniu tkwi potencjał do osiągnięcia czegoś dobrego, niezależnie od liczby, która mu towarzyszy.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.