W poniższym artykule znajdziecie same informacje techniczne dotyczące wyborów. Przygotowaliśmy jednak także ściągę z kandydatów, zestawiliśmy bowiem pełne listy wyborcze w głosowaniu na prezydenta i do Rady Miasta w Kutnie, do powiatu oraz nasz okręg do Sejmiku Wojewódzkiego. Kandydatów sprawdzić mogą także mieszkańcy każdej z gmin: Bedlno, Dąbrowice, Krośniewice, Krzyżanów, Kutno, Łanięta, Nowe Ostrowy, Oporów, Strzelce oraz Żychlin.
Podczas wyborów 21 października dostaniemy 4 karty do głosowania. Różnić będą się wielkością, a ponadto nazwiska kandydatów znajdą się na tłach o różnych kolorach. Na karcie w wyborach do rad gmin - szarym, w wyborach do rad powiatów - żółtym, sejmików województw - niebieskim, a w wyborach wójta, burmistrza i prezydenta miasta - na różowym.
A teraz najlepsze: Jak liczone będą głosy?
Wybory do rad gmin:
W gminach do 20 tys. mieszkańców (wszystkie gminy wiejskie i wiejsko-miejskie w powiecie) rada liczy 15 radnych, w gminach do 50 tys. mieszkańców (miasto Kutno) - 21 radnych.
W każdym okręgu wyborczym w gminie liczącej do 20 tys. mieszkańców wybiera się jednego radnego, powyżej 20 tys. mieszkańców - od pięciorga do ośmiorga radnych. Również sam mechanizm wyboru radnych jest zróżnicowany w zależności od wielkości gminy. O ile w gminach liczących do 20 tys. mieszkańców o wyborze rozstrzyga liczba ważnie oddanych głosów na poszczególnych kandydatów, o tyle w gminach liczących powyżej 20 mieszkańców obowiązuje już system proporcjonalnego podziału mandatów pomiędzy listy - i tu zaczynają się schody. Podział mandatów odbywa się według metody d’Hondta. Polega ona na tym, że głosy oddane na każdą listę dzielone są kolejno przez 1, 2, 3, 4 i w razie potrzeby dalsze liczby. Spośród wyników wybieranych jest tyle największych wartości, ile wynosi liczba mandatów w danym okręgu. Przy tym obowiązuje ustawowy próg wyborczy. W podziale mandatów uczestniczą bowiem tylko listy komitetów wyborczych, na które oddano co najmniej 5% ważnych głosów w skali gminy.
Najłatwiej będzie to zobrazować na przykładzie:
W okręgu wyborczym do obsadzenia jest osiem mandatów radnych gminy, w której mieszka ponad 20 tys. osób. Całkowita liczba ważnych głosów oddanych w tym okręgu wyniosła 21 tysięcy. Ich rozkład pomiędzy cztery startujące w tym okręgu komitety wyborcze był następujący:
Komitet Wyborczy Wyborców Jesteśmy Super – 2 400
Komitet Wyborczy Wyborców Jesteśmy bardziej super – 3 600
Komitet Wyborczy Wyborców Jesteśmy jeszcze bardziej super – 6 000
Komitet Wyborczy Wyborców Jesteśmy najbardziej super – 9 000
Stosując metodę d’Hondta, można teraz rozdzielić pulę mandatów na poszczególne komitety wyborcze.
Zakładamy, że każdy z komitetów w skali gminy przekroczył pięcioprocentowy próg wyborczy, a w związku z tym może uczestniczyć w podziale mandatów.
Ponieważ w okręgu do obsadzenia pozostaje osiem mandatów, z tabeli należy wybrać osiem najwyższych wyników. W efekcie otrzymujemy podział mandatów między poszczególne listy wyborcze.
Po ustaleniu liczby mandatów zdobytych przez komitety dokonywane jest ich obsadzenie przez poszczególnych kandydatów. Istotna okazuje się tu liczba uzyskanych przez nich głosów, kolejność kandydatów na liście nie ma znaczenia.
Wybory do rady powiatu:
W wyborach do rad powiatów okręg wyborczy obejmuje obszar jednej gminy. Tu również obowiązuje pięcioprocentowy próg wyborczy. W każdym okręgu wyborczym wybiera się od trojga do dziesięciorga radnych. Rada powiatu liczy 15 osób w powiatach liczących do 40 tys. mieszkańców oraz po dwoje na każde kolejne rozpoczęte 20 tys. mieszkańców, przy czym liczba radnych nie może przekroczyć 29 (rada powiatu kutnowskiego liczy 21 radnych). Podział mandatów następuje również przy wykorzystaniu omówionego wyżej systemu d’Hondta.
Wybory do sejmiku województwa:
Okręg wyborczy w wyborach do sejmików województw obejmuje jeden powiat lub jego część. Także w tym wypadku obowiązuje pięcioprocentowy próg wyborczy. W skład sejmiku województwa wchodzą radni w liczbie 30 w województwach liczących do 2 mln mieszkańców oraz po troje kolejnych na każde kolejne rozpoczęte 0,5 mln mieszkańców (w województwie łódzkim jest ich 33). Tak jak w poprzednio omówionych wyborach do podziału mandatów wykorzystywany jest system d’Hondta.
Wybory wójta/burmistrza/prezydenta:
Na wójta wybierany jest kandydat, który w głosowaniu otrzymał więcej niż połowę ważnie oddanych głosów. Jeżeli w głosowaniu żadnemu kandydatowi nie udało się zdobyć takiej liczby głosów, to w terminie 14 dni od dnia wyborów przeprowadzane jest ponowne głosowanie – druga tura wyborów. Wyboru dokonuje się wtedy spośród dwojga kandydatów, którzy w pierwszym głosowaniu otrzymali największą liczbę ważnie oddanych głosów. Za wybranego uważa się kandydata, który uzyskał większą liczbę ważnych głosów. A co z gminami, w których zarejestrowano tylko jednego kandydata? Tam głosujący otrzymują kartę wyborczą z imieniem i nazwiskiem kandydata i wyborem: „Tak” lub „Nie”. Kandydat zostaje włodarzem tylko w przypadku, gdy większość głosujących zaznaczy na karcie pole „Tak”. Jeżeli większość mieszkańców postawi znak w polu „Nie”, wójta wskaże nowa, wybrana w bieżących wyborach, rada gminy.
Jaki znak mamy postawić na karcie do głosowania?
W ramach zmian w ordynacji wyborczej wprowadzono nową definicję znaku "x". Znak "x" to co najmniej dwie linie, które przecinają się w obrębie kratki (czyli znak "+" także uznawany będzie za "x". Co ważne, inne znaki dopisane na karcie do głosowania poza kratką nie będą miały wpływu na ważność głosu. Oznacza to, że np. jeśli gdzieś pojawią się napisy, albo jedna z kratek zostanie przy kandydacie całkowicie zamalowana, a znak "x" pojawi się w innej kratce – głos i tak będzie ważny.