Wypłaty ruszają już w maju. 2500 zł jednorazowo od ZUS dla tej grupy

Od 1 stycznia 2025 roku wprowadzono nową formę pomocy dla osób w szczególnie trudnej sytuacji zdrowotnej i materialnej – dodatek dopełniający do renty socjalnej. Jego wysokość to 2520 zł miesięcznie, a świadczenie to będzie corocznie waloryzowane, co oznacza, że jego wartość będzie wzrastać proporcjonalnie do wskaźnika inflacji.

Celem nowego dodatku jest wsparcie tych, którzy nie tylko są całkowicie niezdolni do pracy, ale także nie są w stanie samodzielnie funkcjonować na co dzień. Zgodnie z definicją ZUS, dodatek adresowany jest do osób, które równocześnie pobierają rentę socjalną, mają orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy oraz orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Komu przysługuje świadczenie?

Uprawnienie do dodatku dopełniającego wymaga spełnienia trzech warunków łącznie:

• pobieranie renty socjalnej z ZUS,

Osoby spełniające tylko jeden lub dwa z tych warunków – nawet jeśli już otrzymują inne świadczenia – nie nabędą prawa do dodatku. To rozwiązanie przeznaczone jest wyłącznie dla najbardziej poszkodowanych, których stan zdrowia wymaga stałego wsparcia ze strony osób trzecich.

Automatyczna wypłata? Tylko w określonych przypadkach

ZUS przewidział uproszczony tryb przyznawania świadczenia dla części uprawnionych. Osoby, które przed 1 stycznia 2025 roku posiadały już zarówno prawo do renty socjalnej, jak i oba wymagane orzeczenia – o całkowitej niezdolności do pracy i o niezdolności do samodzielnej egzystencji – otrzymają dodatek automatycznie.

Jak podkreśla instytucja: „Osoby, które przed 1 stycznia 2025 roku posiadały już przyznaną rentę socjalną oraz orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji, otrzymają dodatek dopełniający automatycznie, bez konieczności składania jakichkolwiek wniosków czy wypełniania dodatkowych formularzy”.

ZUS będzie bazować na danych już znajdujących się w jego systemach i samodzielnie naliczy należne kwoty.

Kiedy konieczne jest złożenie wniosku?

Osoby, które pobierały rentę socjalną, ale nie posiadały przed 1 stycznia 2025 roku orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji, będą musiały podjąć dodatkowe działania. Nawet jeśli spełniają pozostałe kryteria, nie otrzymają dodatku automatycznie.

W ich przypadku konieczne będzie złożenie specjalnego wniosku do ZUS. „Te osoby, po otrzymaniu takiego orzeczenia, muszą złożyć w ZUS-ie specjalny wniosek o przyznanie dodatku dopełniającego. Bez tego formalnego kroku świadczenie nie zostanie im przyznane, nawet jeśli spełniają wszystkie pozostałe kryteria”.

Wniosek można złożyć osobiście w oddziale ZUS, listownie, przez pełnomocnika lub elektronicznie za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych (PUE ZUS).

Termin wypłat i wyrównania

Pierwsze wypłaty dodatku dopełniającego zaplanowano na maj 2025 roku. Osoby, które spełniają warunki uprawniające do automatycznej wypłaty, otrzymają wówczas świadczenie łącznie z wyrównaniem za miesiące od stycznia do kwietnia.

W praktyce oznacza to, że na ich konto wpłynie jednorazowo kwota 10 080 zł (4 miesiące po 2520 zł plus bieżący miesiąc). ZUS potwierdza: „Osoby uprawnione do automatycznego otrzymania świadczenia mogą liczyć na wyrównanie za poprzednie miesiące, począwszy od stycznia. Oznacza to, że w maju na ich konta wpłynie jednorazowo nawet ponad 10 tysięcy złotych”.

Natomiast osoby składające wniosek po uzyskaniu orzeczenia otrzymają świadczenie naliczone od miesiąca złożenia wniosku, pod warunkiem, że w tym czasie wszystkie kryteria zostaną spełnione. W takim przypadku nie ma możliwości otrzymania wyrównania za wcześniejsze miesiące.

Ograniczenia finansowe – komu pełna kwota?

Nie każdy uprawniony otrzyma pełne 2520 zł. ZUS ustalił górny limit łącznych świadczeń, które można pobierać bez pomniejszenia dodatku. Jeżeli łączna suma renty socjalnej i renty rodzinnej przekracza 300% najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, dodatek dopełniający zostanie odpowiednio obniżony.

Oznacza to, że w przypadku przekroczenia progu – wynoszącego obecnie ok. 5380 zł brutto – świadczenie nie zostanie wypłacone w pełnej wysokości.

Opodatkowanie i potrącenia

Nowe świadczenie podlega takim samym przepisom, jak inne wypłaty realizowane przez ZUS. „Od dodatku dopełniającego będzie pobierana składka na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczka na podatek dochodowy. Ponadto świadczenie to podlega standardowym zasadom potrąceń i może być objęte postępowaniem egzekucyjnym, dokładnie tak samo jak podstawowa renta socjalna”.

Oznacza to, że kwota netto może być niższa, a środki mogą zostać częściowo zajęte np. przez komornika, jeżeli wobec świadczeniobiorcy toczy się postępowanie egzekucyjne.

Znaczenie dodatku w systemie wsparcia

Dodatek dopełniający wpisuje się w szerszą reformę wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami, które od lat wskazywały na niewystarczające mechanizmy pomocy finansowej. Wielu ekspertów i organizacji społecznych podkreśla, że to istotny krok w stronę sprawiedliwości społecznej.

„Wprowadzenie dodatku dopełniającego, choć nie rozwiązuje wszystkich problemów, jest krokiem w kierunku poprawy sytuacji materialnej osób z najcięższymi niepełnosprawnościami”.

Gdzie szukać pomocy i informacji?

Osoby, które nie otrzymają dodatku automatycznie, powinny jak najszybciej po uzyskaniu orzeczenia złożyć odpowiedni wniosek. W razie wątpliwości można skontaktować się z ZUS:

• w oddziale terenowym,

Jak podkreśla instytucja: „Zakład Ubezpieczeń Społecznych zachęca wszystkie osoby uprawnione do nowego świadczenia, które nie otrzymają go automatycznie, do jak najszybszego składania wniosków po uzyskaniu wymaganych orzeczeń”.

Wzmocnienie budżetu domowego

Połączenie renty socjalnej z dodatkiem dopełniającym to szansa na stabilniejsze i bardziej bezpieczne życie dla osób z najpoważniejszymi niepełnosprawnościami. „Dodatek dopełniający do renty socjalnej to jedno z najwyższych comiesięcznych świadczeń dodatkowych wprowadzonych w ostatnich latach przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych”.

Dzięki corocznej waloryzacji i klarownym kryteriom przyznawania, nowe świadczenie może realnie wpłynąć na poprawę warunków bytowych tysięcy Polaków.