Właśnie te procedury były weryfikowane od sierpnia 2024 r. w pilotażu, który miał sprawdzić, czy scentralizowany mechanizm może skutecznie ograniczać chaos w kolejkach oraz lepiej uzupełniać wolne terminy.
Reforma wprowadzana jest na podstawie ustawy z 26 września 2025 r., podpisanej na początku listopada przez prezydenta. Przepisy zakładają, że w drugiej połowie 2026 r. do centralnego systemu zostaną włączone kolejne specjalizacje, w tym choroby naczyń, zakaźne, endokrynologia i nefrologia. Do końca 2029 r. jednolity model ma objąć całą ambulatoryjną opiekę specjalistyczną, zastępując dotychczasowy rozproszony system prowadzony osobno w każdej poradni.
Wirtualna „poczekalnia” i automatyczne przypisywanie terminów
Nowością będzie centralny wykaz oczekujących, określany jako wirtualna poczekalnia. Pacjent wskaże w niej preferowaną lokalizację, zakres świadczenia oraz ramy czasowe, w jakich może odbyć wizytę. Mechanizm ma samodzielnie przypisać dostępny termin u świadczeniodawcy spełniającego wskazane kryteria. Po dokonaniu zapisu system prześle potwierdzenie zarówno w e-zdrowiu, jak i SMS-em – tydzień oraz dobę przed wizytą.
Choć możliwość tradycyjnego umawiania wizyt w placówkach pozostanie, to pierwszorazowe wizyty u kardiologa oraz badania profilaktyczne dostępne będą wyłącznie przez Internetowe Konto Pacjenta znajdujące się na pacjent.gov.pl oraz przez aplikację mojeIKP. Pacjent będzie mógł zmienić lub odwołać termin samodzielnie. Wizyty kontrolne i dalsze etapy leczenia pozostaną domeną bezpośredniego kontaktu z poradnią.
System obejmuje także mechanizm dyscyplinujący. Jeśli placówka nie zintegruje się z centralną e-rejestracją, NFZ będzie mógł od czerwca wstrzymać jej płatności. To rozwiązanie ma zapewnić pełne wdrożenie nowego standardu i wyeliminować dotychczasowe różnice między regionami.
Kryzys finansowy NFZ – luka rośnie, kolejki zagrożone
Ważnym kontekstem uruchomienia centralnej rejestracji jest pogarszająca się sytuacja finansowa Narodowego Funduszu Zdrowia. Jesienią 2025 r. Fundusz alarmował, że brakuje mu około 14 mld zł, co doprowadziło do ograniczania przyjęć planowych w części szpitali. W 2026 r. problem może się pogłębić – według szacunków Ministerstwa Zdrowia deficyt może wzrosnąć do 23 mld zł.
Wskazywane przyczyny obejmują rosnące koszty pracy w sektorze medycznym, drożejącą energię i leki oraz wzrost liczby świadczeń realizowanych bez limitów. W takich warunkach NFZ może mieć trudności z poszerzaniem kontraktów, a w skrajnych sytuacjach – nawet z bieżącym rozliczaniem wykonanych świadczeń, co automatycznie przełożyłoby się na wydłużanie kolejek, niezależnie od funkcjonowania centralnej rejestracji.
Prezydent zapowiedział, że rozważa zwołanie Rady Gabinetowej, podkreślając konieczność poważnej debaty o narastającym zadłużeniu szpitali i ogólnej kondycji systemu ochrony zdrowia. Wskazuje, że dyskusja o strukturze finansowania powinna być przeprowadzona szybko, aby możliwe było planowanie wydatków w kolejnych latach.
Fundusz Medyczny jako źródło dodatkowych środków
Rząd Donalda Tuska podjął działania łagodzące narastające braki finansowe. 19 listopada 2025 r. przyjęto nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym, która umożliwia przesunięcie do NFZ 3,6 mld zł. Środki te mają pokryć świadczenia ponadlimitowe udzielone dzieciom i młodzieży.
Nowelizacja zakłada również zwiększenie wpłat na Fundusz Medyczny w latach 2025–2029 oraz stworzenie nowych subfunduszy. Mają one służyć finansowaniu wybranych obszarów systemu zdrowia, jednak projekt nie rozwiązuje trwałych problemów z niedoborem środków w NFZ, a jedynie redukuje bieżące napięcia.
E-rejestracja a realna przepustowość świadczeń
Centralna e-rejestracja uporządkuje sposób zapisywania pacjentów i lepiej wykorzysta dostępne terminy, ale nie zwiększy liczby świadczeń, które placówki mogą realnie wykonać. Jeśli NFZ nie będzie mógł podnosić kontraktów z powodu deficytu, liczba dostępnych wizyt pozostanie ograniczona, niezależnie od sprawności systemu zapisów. W efekcie kolejki mogą być bardziej przejrzyste, lecz niekoniecznie krótsze.
Równocześnie rząd przewiduje wzrost wpływów ze składki zdrowotnej. Od 2026 r. minimalna składka dla przedsiębiorców wyniesie około 432 zł miesięcznie, czyli o ponad jedną trzecią więcej niż w 2025 r. Według Ministerstwa ma to ustabilizować system finansowania ochrony zdrowia, choć dla wielu prowadzących działalność gospodarczą będzie to znaczące obciążenie.
Komentarze (0)