Choć część środowisk związanych z transportem postrzega nadchodzące zmiany jako korzystne i długo wyczekiwane, zwykli kierowcy reagują niepokojem, protestując przeciwko rozwiązaniom, które ich zdaniem mogą przynieść więcej strat niż korzyści.
Nowe przepisy drogowe w praktyce – nocne wyprzedzanie ciężarówek
Dotychczasowy zakaz wyprzedzania pojazdów ciężkich obowiązuje od lipca 2023 roku i obejmuje pojazdy kategorii N2 oraz N3, a także zestawy o długości przekraczającej 7 metrów. Ograniczenie to dotyczy autostrad i dróg ekspresowych o dwóch pasach w jednym kierunku i zostało wprowadzone, aby poprawić płynność i bezpieczeństwo ruchu.
Ministerstwo Infrastruktury poinformowało jednak, że planuje złagodzić zasadę. W nowej wersji ciężarówki będą mogły wyprzedzać, ale tylko w godzinach od 23:00 do 5:00. To decyzja, która znacząco wpłynie na warunki jazdy w porach najmniejszego ruchu, co — jak podkreślają kierowcy osobówek — może doprowadzić do nocnych zatorów i sytuacji, w których ciężarówki będą wyjeżdżać na lewy pas, powodując nagłe spowolnienia.
Rzeczniczka resortu Anna Szumańska wyjaśnia:
– Ministerstwo Infrastruktury planuje nowelizację przepisów zabraniających wyprzedzania przez pojazdy ciężarowe (kategorie N2 i N3) na drogach ekspresowych i autostradach o dwóch pasach ruchu. – Rozważane jest dopuszczenie możliwości wyprzedzania przez te pojazdy w godzinach nocnych (23:00–5:00). Zmiana przepisów w zakresie regulującego te kwestie art. 24 ustawy – Prawo o ruchu drogowym jest przewidywana w ramach projektu ustawy, którego celem będzie m.in. wprowadzenie rozwiązań wychodzących naprzeciw oczekiwaniom branży transportowej, w tym w zakresie programu pilotażowego dla określonych pojazdów nienormatywnych – tłumaczy.
Kierowcy protestują, a MSWiA ostrzega – ryzyko wcale nie maleje
Sprzeciw wobec wprowadzenia nocnego wyprzedzania płynie przede wszystkim od kierowców samochodów osobowych. W ich ocenie zmiana przepisów doprowadzi do sytuacji, w których autostrady i ekspresówki staną się w nocy „szachownicą manewrów” ciężarówek, a tym samym — miejscem większego ryzyka.
Ich obawy potwierdzają uwagi MSWiA, które analizuje projekt pod kątem bezpieczeństwa.
– Mimo zmniejszonego ruchu w nocy nadal istnieją zagrożenia wynikające z wyprzedzania się dużych samochodów ciężarowych na drogach o dużej prędkości dopuszczalnej. Podczas jazdy w warunkach nocnych prawidłowa ocena odległości i prędkości pojazdu nadjeżdżającego z tyłu, gdy kierujący za pomocą lusterek wstecznych może obserwować tylko światła tego pojazdu, jest znacznie utrudniona. To sprawia, że zagrożenie bezpieczeństwa, mimo mniejszego ruchu, nie jest mniejsze – argumentuje resort.
Zwykli kierowcy wskazują, że w Polsce duża część nocnych podróży odbywa się przy ograniczonej widoczności i zmęczeniu, przez co nagłe manewry ciężarówek mogą stać się szczególnie niebezpieczne.
Wyprzedzanie ciężarówek w nocy a europejskie standardy – czy model niemiecki zadziała w Polsce
Ministerstwo Infrastruktury podkreśla, że polska reforma wpisuje się w rozwiązania obowiązujące w innych krajach Unii Europejskiej. W wielu państwach, szczególnie w Niemczech, zakazy wyprzedzania ciężarówek zależą od pory dnia i lokalnego natężenia ruchu.
– Przykładem są wyłączenia zakazu wyprzedzania przez pojazdy ciężarowe w Niemczech, gdzie w zależności od landu są wyznaczone w ciągu dnia określone przedziały czasowe obowiązywania tego zakazu, co wiąże się z natężeniem ruchu w tych porach – wyjaśnia resort.
Sama branża transportowa zwraca jednak uwagę, że w Polsce rozwiązanie jest mniej elastyczne, bo oparte na ustawie, a nie oznakowaniu drogowym.
Zwraca na to uwagę Maciej Wroński, prezes Związku Pracodawców „Transport i Logistyka Polska”:
„Zmiany zbliżone są do rozwiązań niemieckich, ale niestety są mniej elastyczne. W Niemczech zakaz wyprzedzania na autostradowych jezdniach posiadających jedynie dwa pasy ruchu wprowadzany jest za pomocą znaków drogowych. Tam, gdzie wprowadzenie takiego zakazu spowodowałoby więcej szkód niż korzyści, po prostu rezygnuje się z odpowiedniego oznakowania. W Polsce nie będzie to możliwe, gdyż resort planuje zmiany w prawie o ruchu drogowym. Tym samym nie będzie można dostosowywać organizacji ruchu do faktycznych potrzeb.”
Konsekwencje dla kierowców – wysokie mandaty i punkty karne
Niezależnie od tego, czy zakaz wyprzedzania będzie obowiązywał całą dobę, czy tylko część nocy, jego złamanie wciąż będzie surowo karane. Zgodnie z art. 92b Kodeksu wykroczeń:
„Kto, prowadząc pojazd mechaniczny, nie stosuje się do zakazu wyprzedzania określonego ustawą lub znakiem drogowym, podlega karze grzywny nie niższej niż 1000 złotych.”
Dodatkowo kierowca otrzymuje:
- 8 punktów karnych za naruszenie zakazu ogólnego,
- 15 punktów za złamanie zakazu określonego znakiem B-26,
- 2000 zł mandatu w przypadku recydywy.
Dla wielu osób oznacza to ryzyko szybkiej utraty prawa jazdy — limit 24 punktów nie pozostawia dużego marginesu błędu.
Wyjątki od zakazu – kiedy wyprzedzanie ciężarówki jest dozwolone
Zakaz nie obowiązuje w sytuacjach, gdy:
- droga posiada co najmniej trzy pasy w jednym kierunku,
- pojazd poprzedzający jedzie o co najmniej 10 km/h wolniej,
- pojazd wykonywany jest pracą porządkową lub remontową.
Policja podkreśla, że wyprzedzanie wymaga zachowania szczególnej ostrożności, upewnienia się, że nikt nie zaczął już tego manewru oraz sprawdzenia sygnalizacji poprzedzającego pojazdu. Zabronione jest wyprzedzanie na wzniesieniach, zakrętach oznaczonych znakami ostrzegawczymi oraz na skrzyżowaniach bez sygnalizacji.
Limity prędkości i taryfikator 2025 – najważniejsze dane
Dla samochodów osobowych obowiązują limity:
- 140 km/h na autostradzie,
- 120 km/h na drodze ekspresowej dwujezdniowej,
- 100 km/h na ekspresówce jednojezdniowej.
Pojazdy powyżej 3,5 t, w tym ciężarówki, mogą poruszać się z maksymalną prędkością 80 km/h.
Taryfikator mandatów zawiera dziesięć progów przekroczenia prędkości, od 50 zł i 1 punktu (do 10 km/h więcej) aż do 2500 zł i 15 punktów (powyżej 70 km/h).
Komentarze (0)