600 tysięcy wniosków do ZUS. Można dostać do 5636,73 zł brutto miesięcznie

Obiecująca maksymalna kwota świadczenia sięgająca 5636,73 zł brutto miesięcznie miała dać oparcie seniorom, którzy stracili współmałżonka. Jednak, mimo zapowiedzi, renta wdowia, jak wiele innych podobnych rozwiązań, wiąże się z licznymi wyzwaniami, które mogą sprawić, że w rzeczywistości jej odbiorcy nie będą w pełni zadowoleni.

Wysoka kwota, ale co po opodatkowaniu?

Renta wdowia, choć zapowiadana jako pomocna, może nie spełnić oczekiwań wielu osób, które liczyły na znaczną poprawę swojej sytuacji finansowej. Maksymalna kwota świadczenia wynosi 5636,73 zł brutto miesięcznie. Po odliczeniu podatków oraz składek na ubezpieczenie zdrowotne wysokość świadczenia może okazać się znacznie mniejsza. W szczególności osoby mieszkające w dużych miastach, gdzie koszty życia są wyższe, mogą uznać tę pomoc za niewystarczającą. W rzeczywistości renta wdowia, mimo swojej nazwy, nie jest pełnoprawnym świadczeniem socjalnym, a raczej uzupełnieniem innych świadczeń.

ZUS rozpoczął przyjmowanie wniosków o rentę wdowią na początku 2025 roku, ale pierwsze wypłaty świadczenia zaplanowane są dopiero na 1 lipca 2025 roku. Oznacza to, że osoby, które złożyły wnioski na początku roku, będą musiały czekać nawet pół roku, aby otrzymać należne im środki. Dla wielu osób, które przeżywają stratę współmałżonka, długi okres oczekiwania na wypłatę świadczenia może być poważnym problemem. Osoby te liczyły na szybkie wsparcie, zwłaszcza że często strata współmałżonka wiąże się z utratą jednego ze źródeł dochodu w gospodarstwie domowym.

ZUS – wyzwania administracyjne

Choć ZUS od lat zmaga się z problemami kadrowymi oraz przestarzałymi systemami informatycznymi, rządowa obietnica wypłat rent wdowich wiąże się z ogromnym wyzwaniem organizacyjnym. ZUS musiałby poradzić sobie z przyjęciem, a następnie rozpatrzeniem setek tysięcy wniosków. Eksperci przewidują, że rozpatrywanie tak dużej liczby aplikacji może prowadzić do opóźnień, błędów w wyliczeniach świadczeń i frustracji wśród wnioskodawców. Wielu seniorów ma również trudności z poruszaniem się po skomplikowanej procedurze wnioskowania o rentę, zwłaszcza jeśli chodzi o składanie wniosków elektronicznych. Dla osób starszych, szczególnie tych, które nie mają doświadczenia w korzystaniu z nowoczesnych technologii, wypełnianie formularzy może okazać się barierą nie do przejścia.

Nierówność w dostępie do świadczenia

Renta wdowia została zapowiedziana jako wsparcie dla osób, które straciły współmałżonka, ale przepisy dotyczące świadczenia nie różnicują osób, które straciły małżonka niedawno, od tych, które przeżyły partnera przed wprowadzeniem nowych przepisów. Z tego powodu może pojawić się poczucie niesprawiedliwości wśród tych, którzy od lat radzili sobie bez pomocy państwa, a teraz muszą konkurować o ograniczone zasoby z nowymi wnioskodawcami. Taki stan rzeczy może pogłębiać poczucie nierówności w systemie wsparcia społecznego.

Choć w zapowiedziach rządu mówi się o wzroście drugiego świadczenia do 25 procent od stycznia 2027 roku, istnieje obawa, że zmiany te mogą nie dojść do skutku z powodu trudności budżetowych lub zmieniających się priorytetów politycznych. Historia polskiego systemu emerytalnego zna przypadki, w których obiecane reformy były opóźniane lub całkowicie zarzucane. To sprawia, że wiele osób, które liczą na przyszłe wsparcie, może zostać rozczarowanych, jeśli planowane zmiany nie zostaną zrealizowane.

Dwa warianty świadczenia – trudny wybór

ZUS zaproponował dwa warianty wypłaty renty wdowiej. W pierwszym wariancie osoba uprawniona otrzymuje pełną rentę rodzinną z dodatkiem 15 procent własnego świadczenia, w drugim – pełne własne świadczenie i 15 procent renty rodzinnej. Taki wybór może być trudny do podjęcia, zwłaszcza dla seniorów, którzy nie mają wystarczającej wiedzy na temat konsekwencji finansowych każdego z wariantów. Od 1 stycznia 2027 roku druga opcja świadczenia ma wzrosnąć do 25 procent, ale decyzje, które teraz podejmują osoby aplikujące, mogą mieć wpływ na ich sytuację finansową w przyszłości.